2015 yil 10 dekabr kuni O‘zbekiston Milliy kutubxonasida faylasuf, matematik olim al-Farobiy hayotiga bag‘ishlangan “Sharq Arastusi” mavzusida bibliografik obzor bo‘lib o‘tdi. Unda Toshkent shaxri axborot-kutubxona muassasalari mutaxassislari va kutubxona foydalanuvchilari ishtirok etdilar.  

Abu Nasr Farobiy (Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn Tarxon ibn O‘zlug‘ al-Farobiy) Forob tumanida (hozirgi Qozog‘iston hududida) 870 yilda tug‘ildi. U ilmga erta qiziqdi, arab, fors tillarini mukammal darajada o‘zlashtirdi, ilm istab Samarqand, Buxoro, Bog‘dod, Hirot, G‘azna, Harron, Damashq, Shom va yana ko‘plab shaharlarda yashadi. U o‘sha davrda Sharqning siyosat va madaniyat markazi bo‘lgan Bag‘dodda uzoq yillar yashagan. Farobiy o‘zi turkiy xalqlarga mansub bo‘lib, turkiy tillarni yaxshi bilar va yoshligida turli tillarni va ilmlarni puxta egallagan edi, arab tilini ham mukammal bilardi. U falsafa, mantiq, ilohiyot, axloq, siyosat, falakiyot, kimyo, tibbiyot, musiqa va boshqa ilmlarga chuqur qiziqib, shu sohalarda ilmiy izlanishlar olib borgan.

Abu Nasr Farobiy Arastu asarlarini tarjima qildi va uni o‘z sharhlari bilan boyitdi. Buning uchun unga «al-Muallim as-soniy» («Ikkinchi muallim») va Sharq Arastusi unvoni berildi. Farobiyning musiqa bo‘yicha yozgan kitobi islom madaniyatida yozilgan eng asosiy arabcha kitob bo‘lib, hozirgacha asosiy manbalardan bo‘lib kelmoqda. U «Qonun» nomli musiqa asbobini ixtiro qilgan. Abu Nasr Farobiy 260 dan ziyod ilmiy ish yaratdi. Ulardan ayrimlari quyidagilardir: «Risola fi A’za il Inson», Risola fi A’za al-Hayvon», «Risola fir-Raddi ala Jolinus fima Nakaza fiha Aristotelis», «Kitobun fi Aroi ahlil Madiynatil Fazila», «Risola fil millatil fazila», «Ta’liyqot», «Risola fi Tahsilis-Saodat», «Risola uyunul-masoil», «Risola al-Mufarraqot», «Risola fi Masnil aql» va hokazo.

O‘zbekiston yozuvchilar uyushmasi a’zosi, shoir Shukur Qurbon tinglovchilarga faylasuf, qomusshunos, astoronom, matematik, tabib va Sharq olimi Farobiyning hayoti, ijodi, ilmiy merosi haqida hikoya qildi. Yosh shoir Jahongir Yorqin esa Farobiyning falsafiy faoliyatida Arastu falsafasining mohiyati to‘g‘risida gapirar ekan: “Farobiy bu shaxsning fikrlarini o‘rganar ekan Arastu tomonidan ilgari surilgan, inson, eng avvalo, ijtimoiy hodisa, deb ta’riflangan g‘oyani yanada aniqlashtiradi. Uning «Al-Jam’u bayna ra’yay al-Hakimayni Aflotun al-Ilohiy va Arastutolis»-«Ikki hakim-Aflotun ilohiy va Arastularning fikrlarini jamlash» deb atalgan kitobi bu borada olib borgan ilmiy izlanishlarining natijasi hisoblanadi”, dedi. 

Shuningdek, “O‘zbekiston” zalida “Qomusiy ilm sohibi” nomli kitob-rasmli ko‘rgazma ochildi. Unda Sharq qomusshunos-olimi, musiqa nazariyotchisi, faylasuf, mutafakkir, Arastu asarlari sharhlovchisi al-Farobiyning serqirra ijodini yorituvchi kitoblar o‘rin oldi.